Šta su doping sredstva?
Doping sredstva su fizički i hemijski agensi koji povećavaju učinak, tj. to su sredstva koja povećavaju i dovode do efikasnosti organe na treningu i takmičenju.
Određeni autori drugačije definišu doping i drugačije ih grupišu. Jedna od podjela je:
– sredstva iz grupe psihomotornih stimulatora
– anabolici
– kortikoidni preparati
– sredstva iz oblasti hormona rasta
Takođe, moramo uzeti u obzir da ono što je u pojedinoj državi klasificirano kao zabranjeno sredstvo, u drugoj može biti potpuno legalno. Svaka od sredstava koja spadaju u pojedine grupe drugačije utiču na organizam sportista tj. sportisti ih koriste u različite svrhe (povećanje izdržljivosti, povećanje mišićne mase, smanjenje potkožnog masnog tkiva i dr.)
Zašto se koristi doping?
– strah od neuspeha kod vrhunskih takmičenja
– upotreba kad sportaista nije u vrhunskoj formi
– da bi došli u lakšu kategoriju (borilački sportovi, džokeji kod konjskih trka)
– strah da je njihov protivnik uzimao doping sredstva i da će zbog toga biti bolji
– strah od povrede
– materijalne nagrade
Zašto je loše uzimanje doping sredstava?
Prvenstveno zbog zdravstvenog rizika, zatim zbog etičkih razloga. Uzimanjem dopinga dolazi do neravnopravnosti na takmičenjima. Upotrebom dopinga može doći do etičkih i socijalnih degeneracija.
Popis doping sredstava
a) ANABOLIČKI STEREOIDI
Boldenone Undecylenate
Methandienone
Nandrolone decanoate (Deca – durabolin)
Oxandrolone
Stanzonol
Testosteron (propionate, enanthate, cypionate)
b) DIURETICI
c) BETA – BLOKATORI
d) PEPTID – HORMONI
na slici Nolvadex
e) NARKOTIČKI ANALGETICI
Delovanje dopinga
a) ANABOLIČKI STEREOIDI
deluju tako da izazivaju retenciju materija, koja se sastoji u stvaranju pozitivne ravnoteže kiseonika, fosfora, kalija, kalcija i vode, u čijoj osnovi se nalazi povećanje mase i snage mišića, nastaje tek nakon 2 – 3 dana posle početka uzimanja anaboličkih sredstava (jači rast muskulature nastaje nakon 72 – 120 sati od početka kure). Međutim, pravo povećanje mišićne snage i mase moguće je samo ukoliko se istovremeno provodi i trening tipa snage uz ishranu bogatu belančevinama.
b) DIURETICI
povećavaju volumen izlučene mokraće, a zloupotrebljava ih se na više načina: za smanjenje telesne težine kod borilačkih sportova, za uklanjanje vode iz tela prije body – building natecanja, kako bi se zabranjene supstance učinile teško dokazivim.
c) NARKOTIČKI ANALGETICI
– to su preparati koji u organizmu izazivaju promene koje liče na pojave koje nastaju draženjem simpatičkog nervnog sistema zbog oslobađanja noradrenalina. Ephendrin npr. deluje tako
d) BETA – BLOKATORI
Zabranjeni doping metodi
* Krvni doping,
* Administracija arteficijalnih (primena veštačkih) nosača kiseonika i plazma ekspandera,
* Farmakološke, hemijske i fizičke zloupotrebe.
Izvor:
www.stetoskop.info
Marino Bašić, prof: Ovisnost o drogama